“Doorplaatsingen maken verhalen van kinderen nóg pijnlijker”

Gertie Arling (68) weet als geen andere hulpverlener hoe schadelijk doorplaatsingen voor kinderen zijn. Ze ving decennialang kinderen op in haar gezinshuis, van crisisopvang tot langdurige zorg. “Elk kind dat ik zag heeft al een eigen verhaal, maar doorplaatsingen maken die verhalen vaak nóg pijnlijker.” De gepensioneerde Gertie werkt momenteel door als Jeugdzorgwerker bij Tobas Jeugdhulp, waar ze haar passie blijft inzetten voor uithuisgeplaatste kinderen.

Gertie herinnert zich een meisje dat op haar zeventiende al acht keer was verhuisd. “Toen ze bij ons kwam, was ze als een angstig hertje. Ze had geen vertrouwen meer in volwassenen, voelde zich nergens thuis. Hoe kon ze ook? Ze verloor steeds een stukje van zichzelf bij elke verhuizing.” Gertie ziet het te vaak: kinderen die al getraumatiseerd zijn, worden nog verder beschadigd door de voortdurende wisseling van plekken en mensen.

Doorplaatsing al misplaatste reactie op gedrag

Volgens Gertie worden kinderen vaak doorgeplaatst als reactie op hun gedrag, zonder naar de oorzaak te kijken. “Kinderen die boos, angstig of gesloten zijn, voelen zich vaak onveilig. In plaats van dat gedrag te begrijpen, denkt men: dit werkt hier niet. En hup, weer een nieuwe plek. Maar wat ze juist nodig hebben, is stabiliteit en een luisterend oor.”

Zelf heeft Gertie vaak gestreden tegen onnodige doorplaatsingen. Zoals die keer met een meisje dat naar een plek voor kamertraining moest, terwijl ze daar nog niet klaar voor was. “De voogd zei: ‘Ze is 17, dit moet ze kunnen.’ Maar ik zag dat ze dat niet aankon. We hebben haar eerst geholpen om praktische en sociale vaardigheden op te bouwen. Dat maakte een wereld van verschil.”

Betrekken ouders

Bij elke doorplaatsing vervaagt het contact met ouders en familie. Maar niet als het aan Gertie ligt. Ze vindt het net zo belangrijk om naar ouders te luisteren en hen te ondersteunen. “Veel ouders hebben te maken met verslaving of trauma, maar een kind voelt zich veiliger als ouders betrokken blijven. Dat geeft het kind een gevoel van verbondenheid. Zonder dat contact verliest een kind niet alleen zijn thuis, maar ook de band met mensen die het het meest vertrouwt.”

Elk kind dat ik zag heeft al een eigen verhaal, maar doorplaatsingen maken die verhalen vaak nóg pijnlijker.”

Moed verliezen

Wat Gertie het meest raakt, is wanneer kinderen door het voortdurende doorplaatsen hun moed verliezen. “Sommigen stoppen met school, vergrijpen zich aan drugs of komen afspraken niet na. Dat is hun manier om te zeggen: ‘Ik geef het op.’ Het is hartverscheurend, want je ziet dat ze gewoon verlangen naar een plek waar ze er écht mogen zijn.”

Luisteren, begrijpen en volhouden

Gertie hoopt dat beleidsmakers inzien hoe schadelijk doorplaatsingen zijn. “Elk kind verdient een stabiele plek en mensen die naar hen luisteren. We moeten kinderen laten voelen dat ze ertoe doen.” Voor Gertie betekent dat luisteren, begrijpen en volhouden.