“Je vraagt een kind om vier keer opnieuw te beginnen met leven”

Judith Balvers (31) werkt al bijna acht jaar als begeleider in een behandelgroep in Okkenbroek. Daar helpt ze kinderen die door complexe thuissituaties tijdelijk niet bij hun ouders wonen. Haar missie: hen een thuis bieden waar ze zich veilig voelen. Maar ze ziet hoe het huidige jeugdzorgsysteem, waarin doorplaatsen vaak onvermijdelijk is, juist hun herstel in de weg staat. “Je vraagt een kind om vier keer opnieuw te beginnen met leven. Dat is pittig.”

In de behandelgroep waar Judith werkt, wonen zes kinderen die tijdelijk niet thuis wonen. Ze krijgen er begeleiding om met de problemen uit hun thuissituatie of bijvoorbeeld met trauma om te gaan. Ooit werkte Judith met twaalf kinderen tegelijk, dat waren er te veel om iedereen voldoende aandacht te geven. “De overstap naar kleinere groepen en een nieuwe werkvisie was een gamechanger.” Nu hebben we tijd om echt naast de kinderen te staan, hun verhaal te leren kennen en hen op hun eigen tempo te begeleiden.” Zo krijgen de kinderen iets wat voor velen lang ontbrak: een gevoel van thuis.

Stilstand ontwikkeling

Toch botst Judith regelmatig op tegen een van de grootste moeilijkheden in de jeugdzorg: doorplaatsen. Hoewel de behandelgroep waar ze werkt juist is opgezet om kinderen een thuis te bieden, moeten kinderen er na verloop van tijd toch weer weg. Omdat hun behandeling is afgerond, maar ook om andere redenen, zoals een mismatch tussen wat het kind nodig heeft en wat de hulpverleners op de groep kunnen bieden.

“Met elke doorplaatsing haal je een kind uit een vertrouwde omgeving. Alles verandert: hun school, vrienden, hulpverleners en dagelijkse routine. Het vraagt enorm veel van hen om telkens opnieuw te beginnen en vaak leidt dat tot stilstand in hun ontwikkeling.”

“Met elke doorplaatsing haal je een kind uit een vertrouwde omgeving. Alles verandert: hun school, vrienden, hulpverleners en dagelijkse routine. Het vraagt enorm veel van hen om telkens opnieuw te beginnen en vaak leidt dat tot stilstand in hun ontwikkeling.” Wat Judith vooral raakt, is de haast waarmee kinderen telkens opnieuw moeten wennen en tegelijkertijd succesvol een behandeling moeten afronden. “Voor een behandeling is meestal 9 tot 18 maanden uitgetrokken. In die tijd leer je een kind eigenlijk net kennen. Je ontdekt wie ze zijn, wat ze nodig hebben en wat hen blij maakt. Pas dan kun je echt aan behandeling beginnen. Maar juist dan moet een kind vaak vertrekken.”

“Als een plek werkt voor een kind, waarom zou je het kind dan doorplaatsen? Laat ze blijven waar ze zich veilig voelen en waar hun ontwikkeling echt kan doorgaan”

Niet functionerend systeem

Judith vertelt over een meisje dat anderhalf jaar op haar groep woonde. “In het begin was ze erg op zichzelf, durfde ze nauwelijks contact te maken. Maar langzaamaan veranderde dat. Ze begon begeleiders te vertrouwen en zocht toenadering.” Het vertrouwen kwam op gang, een cruciale stap voor haar ontwikkeling. Maar toen kwam het moment van doorplaatsing. Het meisje moest naar een gezinshuis, omdat ze daar voor een lange tijd kan blijven. “Het brak mijn hart. Hier had ze haar veilige basis gevonden, maar het systeem gaf de ruimte niet om hier te blijven.”

Leren vertrouwen het grootste cadeau

“Als een plek werkt voor een kind, waarom zou je het kind dan doorplaatsen? Laat ze blijven waar ze zich veilig voelen en waar hun ontwikkeling echt kan doorgaan”, vertelt Judith een tikkeltje geïrriteerd. Volgens haar kan dat ook als gemeenten en de landelijke politiek in Den Haag investeren in voldoende kleinschalige woonvoorzieningen. “Als een kind je eindelijk durft te vertrouwen, is dat een groot cadeau. Dat vertrouwen mag je niet kapotmaken.”